Gençler ne bekliyor?

Türkiye gerçekten fırsatlar ülkesi olduğu kadar insanların iş bulmakta ve güvenli geleceklerini teminat altına almakta güçlük çektikleri bir ülke.

Eğitimli insan göçü ve gençlerin bu ülkede çalışmak istemelerine yönelik çeşitli kaygıları var. Pek çok genç, kendisine yeni bir gelecek kurabilme adına çareyi yurt dışına kapı atmakta olduğunu düşünüyor. Oysa ki, ülkemizde eğitimli ve bilinçli gençlere, yeni proje geliştirecek insanlara ve bu projelerle ülkemizi çağdaş, medeniyet seviyesine ulaştırabilecek insanlara ihtiyacımız var.

Eğitim ve istihdam durumlarına göre sınıflandırılan, 18-30 yaş aralığındaki 25 kişi ile yapılan üç odak grup görüşmesine dayanan araştırmanın amacı, “Türkiye’de gençlerin çalışma ile ilgili algıları, işyeri deneyimleri ve bunlarla ilgili olan beklentileri, geçim koşulları ve gelecek beklentileri, bu gençleri ortaklaştıran veya ayrıştıran hisleri, siyasete ve siyasetçilere yönelik algı ve beklentilerini tespit etmek”.

Araştırmaya göre, gençler ilk fırsatta daha iyi çalışma koşulları ve hayat standartlarının hüküm sürdüğü ülkelerde yaşamak istediklerini söylerken, siyasetçilere güven duymadıklarını, istihdamda liyakat temelli olmayan kayırmacılığın etkili olduğunu ve geleceğe dair belirsizliğin kaygılarını artırdığını belirtiyorlar.

“Seçim yorgunu” oldukları gözlemlenen gençler, yaşadıkları sorunların temel kaynağında siyasetçileri ve onların yanlış politikaları görürken, çözümü de yine siyasette görüyorlar. Ancak yine de gençlere göre siyasetteki mevcut aktörler Türkiye’nin sorunlarını çözmekten uzak bir noktadalar. 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde ülkedeki birçok büyük kentin muhalefet partilerinin adaylarına geçmesi ise gençlerde geleceğe dair iyimserlik yaratmış.

İstanPol Genel Direktörü ve raporun Proje Koordinatörleri’nden Seren Selvin Korkmaz, gençlerin ülkenin geleceğine dair duydukları umutsuzluk ve belirsizlik halinden çıkışı, daha iyi çalışma ve yaşam koşulları için ülkeyi terk etmekte gördüklerini belirtiyor.

euronews Türkçe’ye konuşan Korkmaz, “Sorunların kaynağı olarak gördükleri siyasetçilere ise güvenleri yok. Bu da yine çözüm olarak gördükleri siyaset kurumundan yakın gelecekte beklentilerinin olmadığını gösteriyor. Tüm bu umutsuzluk ve belirsizlik halinden çıkış ise ülkeyi terk etmek olarak görülüyor” diyor.

Ekonomik kaygıların ağırlıkta olduğu gençler ülkenin kötüye gittiğini düşünürken, bu gidişatın yine de kendi akranları tarafından durdurulacağına inanıyorlar.

Güvencesizlik, genç kadınlarda erkeklere göre daha derinden hissediliyor. Bunda da cinsiyet eşitliğini esas almayan istihdam politikaları ve ücretsiz kreş gibi temel sosyal haklardan mahrumiyet, kadınları çalışma hayatında daha da kırılgan hale getiriyor.

Korkmaz, kadınların güvencesizlik deneyiminin, toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve ataerkil yaklaşımın gündelik hayatın her alanında var olması ile ilişkili olduğu kanısında.

“Zaten düşük ücretle çalışan veya keyfi muameleye maruz kalan kişi bir de kadın olunca cinsiyeti ile ilgili kodlarla mücadele ediyor. Esnek emek ve görev tanımının belli olmaması kadınlara “kadın işi” olarak görülen alanlarda, geniş yelpazede işler sunulmasına sebep oluyor” diyen Korkmaz odak gruplardan bir de örnek veriyor:

“Araştırmamızdaki katılımcıların beyanına göre patronu kadın satış danışmanına “Ayşe bir çay getir” diyebiliyor veya erkek aşçının alanı kabul edilen sıcak yemeklerde kadın aşçı çalıştırılmak istenmiyor.”

Evlilik yaşının yükselmesi son günlerde siyaset arenasının tartıştığı bir başka gündem maddesi haline gelmişken, Korkmaz’a göre Türkiye’de gençlerin içinde bulunduğu yüksek işsizlik oranı ve geleceğe dair belirsizlik hali onları aileleri ile yaşamak zorunda bırakıyor.