UKRAYNA’DAKİ SAVAŞ NEDEN AVRUPA’YA YAYILIYOR?

Geçen hafta, İstanbul’daki Rusya – Ukrayna arasındaki görüşmeler, barış umutlarını arttırmış olsa da asıl karar verici olan büyük güçlerin dış politikalarının barıştan çok savaştan yana olduğunu yazmıştık.

Nitekim, 22 Mart 2022 de Zelenskiy, Papa Francesco ile yaptığı telefon görüşmesinde barış için arabuluculuk çağrısı yaparak Ukrayna’ya davet etmişti.

28 Mart 2022de Rus gazetecilere verdiği 90 dakikalık röportajda Rusça konuşan Zelenskiy: “Ukrayna’nın herhangi bir gecikme olmadan barışı sağlamak istediğini” belirtti.

29 Mart 2022 Ukrayna heyeti, İstanbul görüşmeleri sonrası Cumhurbaşkanları seviyesinde bir görüşme için gerekli zeminin sağlandığını belirtmişti.

Barış tohumları İstanbul’da yeşermeye başlasa da; uluslararası sistemin küresel karar alıcıları olan NATO, AB ve G-7 nin son iki hafta içinde yaptığı bir dizi toplantı sonrası Ukrayna’da savaşın şiddetlendiğini ve farklı bir mecraya evrildiğini gördük.

İstanbul’daki ateşkes müzakereleri son derece olumlu bir havada devam ederken, Türk basınında savaş bitiyor mu? Şeklinde manşetler atılırken 29 Mart 2022’de ABD merkezli Düşünce kuruluşu Institute for the Study of War, Rusya’nın hâlâ Kiev’i ele geçirme niyetinde olduğunu bildiren bir rapor yayınladı.

Bu rapor öncesi ABD, 16 Mart’ta 100 adet Switchblade, adlı sırt çantasında taşınabilen kamikaze SİHA ları Ukrayna Ordusuna göndereceğini, bu sistemler için Ukraynalı personelin,  ABD’de eğitim aldıklarını bildirdi. Bu SİHA lara ilaveten yeni destek paketi kapsamında:

800 Stinger hava savunma roketi

                     2.000 Javelin anti-tank roketi

                     6.000 AT-4 zırh delici anti-tank roketi daha gönderileceği belirtildi. Böylece Ağustos 2021’den bu yana Washington’ın silah yardımları 1,7 milyar $ a ulaşmış oldu.

17 Mart 2022 de İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Polonya’yı Rus saldırılarından korumak için 100 askerle birlikte orta menzilli Sky Sabre füze savunma sistemini Polonya’ya konuşlandıracaklarını söyledi. Ben Wallace, ayrıca Ukrayna’ya zırhlı araçlar, uzun menzilli top ve mühimmat desteği sağlama konusunda müttefikleriyle uzlaşmaya vardıklarını belirtti.

Polonya, 23 Mart’ta casusluk yaptıkları gerekçesiyle 45 Rus diplomatı sınır dışı etme kararı aldı. Rusya da buna misliyle cevap verdi.

Rusya ile 1.340 km sınırı bulunan Finlandiya, savunma harcamalarını gelecek 4 yıl içinde 2,2 milyar Euro artırma kararı aldı. Finlandiya’da NATO üyeliğine olan halk desteğini % 34 lerden % 62’ye yükseldi.

24-25 Mart’da Brüksel’de NATO, AB, ve G-7 üçlü liderler zirvesinde Küresel sistemin tüm uluslararası kuruluşları bir araya geldi. Zirve sonrası NATO liderleri  “Doğu kanadımıza 40 bin kişilik birlik konuşlandırdık.” Şeklinde bir açıklama ile adeta bir güç gösterisinde bulundular..

Ukrayna işgali nedeniyle görev süresi bir yıl daha uzatılan NATO genel sekreteri Stoltenberg, NATO’nun Slovakya, Macaristan, Bulgaristan ve Romanya’ya dört yeni muharebe gücü göndereceğini belirtti,

25 Mart’da ABD Başkanı, Polonya’nın Ukrayna sınırı yakınlarındaki Rzeszow Hava Üssü’ndeki Amerikan birliklerini ziyaret etti. Biden askerlere yaptığı konuşmada “Ülkemizin Avrupa’da asker konuşlandırılması otokrasiye karşı demokrasi mücadelesinin bir parçasıdır.” Şeklinde konuştu.

ABD, Şubat’tan bu yana çoğu Polonya’ya olmak üzere 12 bin dolayında yeni askeri Doğu Avrupa’ya gönderdi. Binlerce asker de Avrupa’daki Amerikan üslerinden doğuya kaydırıldı. Böylece Avrupa’daki ABD askeri sayısı 2005’ten bu yana ilk kez 100 binin üzerine çıktı.

6-7 Nisan’da NATO Dışişleri Bakanları Toplantısında ana gündem silah ve savaştan oluşmaktaydı. Macaristan’ın, Almanya ve Fransa’nın da katılımıyla Budapeşte’de bir acil ateşkes zirvesi yapılması önerisi Ukrayna tarafından reddedildi.

Zirvede Ukrayna’ya silah sevkiyatını artırma kararı alındı. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, dünyanın Ukrayna’da “uzun süreli” bir savaşa hazırlıklı olması gerektiğini, savaşın haftalar, aylar ve hatta yıllar sürebileceğini vurguladı.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron : “Savaş bitmeyecek Donbas bölgesinde çatışmalar artacak.” Şeklinde açıklamada bulundu.

Çek Cumhuriyeti, Ukrayna’ya Sovyetler yapımı T-72 tankları ve BCP-1 piyade araçlarından oluşan taarruz silahları gönderdiğini açıkladı.

Slovakya Başbakanı Eduard Heger, NATO’dan kendilerine verilecek Patriot bataryaları karşılığında Ukrayna ordusuna S-300 hava savunma sistemlerini verdiklerini resmen açıkladı.

Ukrayna’ya, yaklaşık 11 bin kilometre uzaklıkta denizaşırı bir ülke olan Avustralya, Bushmaster olarak bilinen 20 adet zırhlı askeri araç gönderdiğini açıkladı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin Ukrayna’ya yaptığı askeri yardımları 500 milyondan 1,5 milyar Euro’ya çıkarmayı hedeflediğini açıkladı.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba bu zirvede, “Rusya’nın planları varsa bizim de planlarımız var. Savaşın kaderi cephede belli olacak. Gündemim basit: silah- silah –silah. Tüm müttefiklerimize, tereddütlerini ve isteksizliklerini bir kenara bırakıp, Ukrayna’ya ihtiyacı olan her şeyi tedarik etmeleri çağrısında bulunuyorum. Çünkü kulağa garip gelebilir ama bugün silahlar barışa hizmet ediyor. “açıklamasıyla adeta Rusya’ya meydan okudu.

The Economist dergisi son sayısında Türkiye’nin barış için gösterdiği çabaları fırsatçılık olarak tanımlayarak: “Erdoğan’ın fırsatçılığının Batı başkentlerinde yarattığı bıkkınlık büyüyor. Birçokları, Türkiye’nin sonuç getirmeyen barış görüşmelerini bir bahane olarak kullandığını düşünüyor.” Yorumuyla Ukrayna’da barış için çaba gösteren devletler hakkındaki NATO bloğunun düşüncelerine açıklık getirdi.

Bu gelişmeler bize gösteriyor ki; NATO’nun Deniz güçleri olan İngiltere ve ABD, bu savaşın Rusya’nın Avrupa’yı işgal girişimi olduğunu tüm Avrupa ülkelerine kabul ettirerek, Rusya-Avrupa arasına ekonomik, siyasi, ticari ve kültürel bir demir perde çekmek istiyor. Bu demir perdenin, aynı zamanda hem Çin’in “Bir kuşak-Bir yol” projesinin önünü kesmesi hem de   küresel ticarette $ dan sonra en çok kullanılan para birimi olan Euro’yu, Rus-Çin önderliğinde küresel emperyalizme ortak olma yolunda hızla ilerleyen doğu bloğunun Avrasya kara güçlerinden de ayırma işlevini görmesi planlanmaktadır.